Ochratoxine-A in wijn
De relevantie van het monitoren op ochratoxine en pesticideresiduen in wijn
De KVNW is verplicht om wijn te onderzoeken op de aanwezigheid van ochratoxine (OTA) en pesticideresiduen. Daarom is een wijnhandelaar verplicht om jaarlijks zijn wijnen/druiven te analyseren. Zo kan er direct geacteerd worden, en is de kans op gezondheidsrisico’s klein.
Wat is Ochratoxine A
Ochratoxine A (ook wel afgekort als OTA) is een mycotoxine die door verschillende schimmels geproduceerd wordt, voornamelijk tijdens de opslag van grondstoffen die gebruikt worden voor levensmiddelen.
Er zijn twee geslachten van schimmels die OTA produceren: Aspergillus en Penicillium.
Penicillium verrucosum, de voornaamste producent van OTA in een gematigd klimaat, is te vinden op tarwe, gerst, mais en andere granen, terwijl Aspergillus ochraceus en Aspergillus carbonarius beter groeien in warme, vochtige klimaten en de voornaamste bron van OTA zijn in sojabonen, pinda’s, en verse of gedroogde vruchten zoals druiven.
OTA in druiven & wijn
Bij het telen van druiven kan groei van schimmels optreden, waaronder Aspergillus en Penicillium. Als gevolg daarvan kunnen mycotoxines in de producten van druiven voorkomen, waaronder OTA.
Tijdens de conventionele teelt van wijnbouw worden er chemische middelen gebruikt om schimmelgroei te voorkomen. Deze middelen zijn vaak niet specifiek gericht op de Aspergillus en Penicillium schimmels, die OTA produceren.
Op het moment dat de druiven rijp zijn, worden deze geoogst. Tijdens het oogsten kunnen de druiven beschadigd raken, waardoor de schimmels bevorderd worden om te kunnen groeien.
Bij witte en rosé wijn worden de druiven eerst geperst. Dat wil zeggen dat de druiven van de steeltjes verwijderd worden, waardoor de schimmels niet meer verder kunnen groeien op de stelen en druiven. Vervolgens wordt het gist proces gestart bij lage temperatuur.
Bij rode wijn worden de tros druiven eerst gekneusd om vervolgens het gist proces te starten bij hoge temperatuur. De steeltjes van de tros druiven worden meegenomen in dit proces, waardoor de schimmels verder kunnen groeien. Na het gisten worden de druiven pas geperst. Hierdoor bevat rode wijn vaak meer OTA dan witte en rosé wijn.
De effecten van OTA
Contaminatie van levensmiddelen zoals wijn met OTA kan leiden tot verschillende gezondheidsrisico’s van de consument. Om te beginnen is bewezen dat OTA giftig is en voor mensen mogelijk carcinogeen. OTA werkt vooral op de nieren en kan daardoor zorgen voor nierkanker en andere soorten nierziektes.
Daarnaast heeft OTA ook onderdrukkende effecten op het immuunsysteem, en verschillende remmende effecten die ervoor zorgen dat cellen niet optimaal meer kunnen functioneren.
Voor het behouden van de volksgezondheid is het van belang om de contaminatie van OTA te beperken, omdat er uitbraken van nierziektes plaats kunnen vinden als dit niet gebeurt, zoals in de Balkan landen in de jaren ’20 van de vorige eeuw.
Om de gezondheid van de consumenten te behouden heeft de Commissie van de Europese Gemeenschappen het maximumgehalte (MRL) van OTA bepaald voor verschillende grondstoffen en levensmiddelen. Voor wijn is deze MRL 2 μg/kg en voor de gedroogde druiven waarvan wijn gemaakt kan worden is de MRL 10 µg/kg.
De analysemethode van OTA
Om OTA en ook andere mycotoxines te analyseren maakt TLR gebruik van een geaccrediteerde methode voor de volgende matrices: levensmiddelen (inclusief groenten en fruit), levensmiddelen-grondstoffen, diervoeders en diervoeder-grondstoffen.
In deze methode wordt OTA met de QuEChERS-extractie techniek geëxtraheerd en met een clean-up proces voorbereid voor analyse. Dit wordt vervolgens geanalyseerd m.b.v. LC-MS/MS. Gedurende de dag worden monsters voorbewerkt en geanalyseerd, waardoor de doorlooptijd van de mycotoxine analyse in 3 werkdagen plaatsvindt en er met spoed binnen 1 tot 2 werkdagen geanalyseerd kan worden.
OTA is onderdeel van het mycotoxine pakket, waar eventueel ook andere mycotoxines op aangevraagd kunnen worden. De kosten van analyse zijn afhankelijk van welk mycotoxine pakket wordt aangevraagd. Neem daarom altijd vrijblijvend contact op voor onze mogelijkheden of vraag gelijk een offerte aan.
Heeft u vragen of interesse in onze analyses van wijn of andere matrices? Neem dan contact op via info@tlr.nl of bel +31 10 2823292.
